Resimleriyle Çocuk Analizi

GELİŞİM DÖNEMLERİNE GÖRE ÇOCUK RESMİNİN ÖZELLİKLERİ


2-4 yaşlarında çocuk kağıt üzerine gelişigüzel birtakım çizgiler çizer ve böylece kendini yazılı bir biçimde ifade etmeye başlamış sayılır ve bu çocuk için çok büyük zevk verici bir durumdur. Bu dönemde çocuk karalamalar yapar fakat 4 yaşın sonuna doğru karalamalar yetişkinler tarafından tanınabilecek çizgilere dönüşür. 3 yaş civarında çocuğun resimlerinde adam resmi görülmeye başlanır. Son derece ilkel olan bu resimde kafa ağız göz ve bacaklar vardır. Anne ve babanın karalama faaliyetindeki çocuğa ilgi göstermesi kuşkusuz çok yararlıdır fakat çocuğu yönlendirmesi sadece ona çizme olanağı sağlama ve malzemeyi kullanmaya cesaretlendirme şeklinde olmalıdır.

5-6 yaş civarında en sevdiği konu insan figürüdür. 5 yaş çocuklarının çoğunluğu bir kafa ve bir gövde çizerler. Kafada gözler, bir burun ve bir ağız bulunur, kollar ve bacakla ise artık gövdeden çıkar. İlerleyen yaşlarda boyun parmaklar kulaklar ve göz bebekleri de resme eklenir. Bu dönemde çocuğun resimlerine başka nesneler de eklenir. 6 yaşına yaklaştıkça çocuğun resmindeki oranlar daha gerçekçi olmaya başlar.

RENKLERİN ANLAMLARI 
4-5 yaşlarındaki çocuklar genelde renk ayrımı yapmadan resmi boyarlar. Bu yaşlarda ana ve ara renkleri öğrenebilirler. Mutlu resimlerde genelde sarı renk, üzüntülü resimlerde genelde kahverengi renk daha ağırlıktadır. Unutulmamalıdır ki çocuk hangi rengi seviyorsa ,resimlerde ağırlık o renge doğrudur. Resimlerde ağırlık kırmızı renkse iddiacılığı ve saldırganlığı temsil eder. Pembe,sarı,turuncu.gibi sıcak renkleri seçen çocuklar sevecen,uyumlu,işbirlikçi...dir. Siyah,mavi,yeşil,kahverengi gibi soğuk renkleri seçen çocuklar, baskıcı aile ortamında yetişen iddiacı,çekingen,güçlükle kontrol edilen,uyumsuz,gerçek duygularını bastıran çocukları temsil edebilir.

ÇOCUĞUN PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİNİ YANSITAN RESİMLER

OKUL FOBİSİ :
Resimlerde aile bireyleri ağırlıklı olarak çizilir. Okul ,öğrenci resmi çizmek istemezler.Ev ve evde mutlu çocuk resimleri çizerler.Resimler saydamdır.

GÜVENSİZLİĞİ YANSITAN RESİMLER: 
Güvensizliği yansıtan resimlerde Kağıdın tamamı kullanılmaz,boşluklar fazladır. Çizimler yarımdır. Çocuk küçük figürler çizme ve kağıdın bir bölümünü kullanma eğilimindedir. 
İnsan figürlerinde el ve ayakların çizilmemiş olması güvensizliği ve çevreye uyumda yaşanılan güçlüğü,iletişim eksikliğini,paylaşım azlığını,kendinden başka insanlarla birlikte olmamayı, bencilliği de ifade etmektedir. 
Güvensiz çocuğun resimlerindeki çizgiler daha çok silik ve kesik kesiktir. Aynı resim içerisinde diğer insan figürlerine el, ayak, boyun çizmesine rağmen kendini ifade eden resimlerde el, ayak, boyun gibi bazı beden organlarının çizilmemiş olması güvensizliği ve çevreyle uyumda güçlük çekilmesini ifade eder.

HİPERAKTİF ÇOCUKLARIN RESİMLERİ: 
Taşkın ve çok renkli resim çizerler.Gerilimli oldukları için genelde karalamayı tercih ederler ve resimleri hep yarım kalır. Çizdiklerinde ise resimleri çok büyük olur.


AİLEDE İLETİŞİM PROBLEMLERİNİN OLDUĞUNU İFADE EDEN RESİMLER
Ailede iletişim kopukluğu ,aileyi konu alan resimlerde açıkça görülmektedir. Resimde aile üyelerinin birinin veya birkaçının eksikliği, annenin,babanın,kardeşlerin,aile içinde yaşayan diğer fertlerin hala, amca, dede, ninenin çizilmemiş olması )
Aile fertlerini çizmeyi reddedmesi,ebeveyn figürlerinin olmaması parçalanmış aileyi ,sevgi eksikliğini , anne baba ve çocukların arasına nesnelerin yerleştirilmesi,aile bireylerinin arasına köprü , gökdelen evler ,yol, ırmak ,ağaçların çizilmesi, iletişim problemlerinin bir göstergesi olarak kabul edilebilinir.
Anne babanın çok büyük, çocuğun çok küçük veya anne babadan birinin büyük diğerinin küçük çizilmiş olması ailede baskıyı aile fertleri arasında problemin olduğunu baskıcı ve otoriter tutumu,anne babanın çok abartılı çizimi onlara duyulan hayranlığı da temsil edebilir.
Resimde küçük kardeşin anne babanın elinden tutuyor olması ve diğer çocuğun çok uzaklarda çizilmesi veya hiç çizilmemiş olması, sevgi yoksunluğunu, kardeş kıskançlığını, kendisini yok saydığını, iç çatışmaların bir göstergesi olabileceği düşünebilinir.

EV FİGÜRLERİNİN YORUMLANMASI
Ev çocuğun duygusal yaşamının oluştuğu merkezdir. Evin saydam olarak çizilmesi, yaşamı canlılığı, içini göstermeyen duvarların çizilmiş olması ise karamsarlığı, yaşam ifadesindeki güçlükleri, kendini anlatmakta karşılaşılan zorlukları ifade etmektedir.
Evlerdeki bacalardan yükselen kalın dumanlar aile içinde yaşanılan kavgaları, çatışmaları, sürtüşmeleri gösterir.
Yüksek binalar ve gökdelenler çocuktaki özlem ve komplekslerin,gerginliğin yansımasıdır.

Evlerden çıkan yollar rehberliğe ,yol gösterilmeye duyulan ihtiyaçtır.
Resimlerde, insan resimlerinin azlığı veya yokluğu sosyal ilişkilerde kopukluğu belirtir.İnsan figürünün çokluğu ise sosyal ilişkilerde ki gelişmişlik düzeyini belirtir.Çizilen ağaçlarda meyve olması verimli olma isteği yeşil yapraklı ağaçlar canlılığı yansıtır.Resimlerde çok bulut veya koyu renkli bulutların olması çözülemeyen problemleri ifade etmektedir.

ÇOCUK RESİMLERİNDE ÖZEL BELİRTİ VE İŞARETLER

1) Büyüklük; çok büyük ve çok küçük resimler psikolojik değerlendirme açısından anlamlı olabilir. Sayfanın tümünü kaplayan resimler çoğu kez iç kontrolü zayıf olan saldırgan çocuklar tarafından çizilmektedir. Birkaç santimetre büyüklüğündeki küçük resimler çoğunlukla korkak, içedönük, çekingen çocukların ürünüdür. Küçük boyut onların güvensizliklerinin simgesi olmaktadır.

2) Abartmalı çizgiler; ya beden parçaları çok büyük çizilmekte yada çeşitli beden çizgileri kalın çizgilerle belirtilmektedir ve çocuğun iç dünyası hakkında bilgi vermektedir.
Baş :Zihinsel açıdan kendini yetersiz gören çocuklar 
Ağız :Konuşma ve dil problemi olan çocuklar ;Bağımlı çocuklar 
Gözler :Göz bebeği olamadan çizilen resimler görme problemi olan çocuklar.Güvensiz ve şüpheci 
Ayaklar :Güven isteği
Burun :Solunum güçlüğü çeken çocuklar 
Kulaklar :İşitme problemi (başkaları tarafından dinlenme)

3) Eksik ve Unutulan Çizgiler:Bazı beden kısımlarının çizilmemesi veya belirgin olmaması 
Eller :Güvensizlik çevreye uyumda güçlük 
Kollar :Güvensizlik güç ve kuvvet azlığı 
Bacaklar :Çocuğun kendini desteksiz Hareketsiz algılaması 
Ayaklar :Kendine güvensizlik

 


Aşağıdaki resim aile üyelerinin duruşu, aralarına başka nesnelerin girmiş olması ve el teması olmaması, resimdeki kişilerin arkasını dönmüş olması gibi gözlenen durumlarla aile içi iletişimi kopuk mutsuz bir çocuğun resmidir. Çocuk ailesiyle arasına çizdiği ağaçla iletişim kopukluğunu, anne ve kardeşinin yönlerini değiştirmekle onlarla arasında hiçbir ilişkinin olmadığını anlatmaktadır. Bu çocukla yapılan görüşmelerde kıskançlık ve yalnızlık sorunları yaşadığı gözlenmiştir.

Haberin devamını okumak için buraya tıklayınız.

Balıkesir Bandırma Şehit Öğretmen Mustafa Boz Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi

Kaynak:https://mbozmem.meb.k12.tr/icerikler/resimleriyle-cocuk-analizi_1479413.html
Yorumlar (0)
Yorumunuz en az 10 karakter olmalıdır.(0)