Okulumuz İsviçre Cernde Yüzyılın Deneyinin Yapıldığı Yerdeydi

CERN; Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi anlamına gelen Fransızca Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire sözcüklerinin kısaltmasıdır. Bu kurum, İsviçre ve Fransa sınırında yer alan dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarıdır. 1954 yılında 12 ülkenin katılımıyla kurulmuş olan CERN´in günümüzde 21 tam üyesi ve 2 tam üyelik adayına ilaveten, 1 de ortak (asosiye) üyesi (Türkiye) vardır.

CERN´de en önemli yer, yeraltındaki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC) denilen parçacık hızlandırıcılarının, olduğu bölgedir. Tarım arazisinin altında kilometrelerce uzanan dev makinalarda proton denilen atom parçacıkları yahut atom çekirdekleri birbirleriyle çok yüksek hızlarda çarpıştırılırlar. Örneğin özel görelilik kuramına göre LHC´deki protonlar ışık hızının %99.999998´sine kadar hızlanınca protonun kütlesi de 7000 katına (7 TeV) çıkacaktır. Yani kısaca söyle düşünün 1 kg demir ile 1kg demiri ışık hızına yakın bir hızla çarpıştıracaksın. Doğal olarak çarpışma anında temel fizik kanunlarına göre 2 kg madde oolması gerekirken CERN’de 5kg madde elde ediliyor. 1956´da kurulan 28 GeV´lik eşzamanlı proton hızlandırıcısından sonra 1976´da da 450 GeV´lik bir başka hızlandırıcı daha kulanıma girdi. 1981´de geliştirilerek çarpışma halkası olarak kullanılabilecek duruma getirilen bu cihazdan bugün, dönüşümlü olarak parçacık hızlandırıcısı ve çarpıştırıcı olarak faydalanılmaktadır. Çarpışmalar ile bazı kısa ömürlü yeni madde biçimleri bu arada parçacık fizikçilerinin ilgilendiği W ve Z parçacıkları ortaya çıkarılmıştır. CERN, Avrupa´nın fizik alanında Amerika ve Rusya ile yarışa girmesini sağlamıştır.

Kahramanmaraş TOBB Fen Lisesi olarak 12 öğrenci ve 2 öğretmenimiz (Belma YABANOĞLU, Gülsern TÜRKSAYAR) eşliğinde 18 Ekim 2016 tarihinde İsviçre CERN gezisi için yola çıktık. Öğleden sonra soğuk bir hava da Cenevre ‘ye geldik. Tur rehberlerimiz şehrin mimari ve tarihi yapısını daha iyi anlamamız için; Cenevre gölünü, Alabama´yı, ormanlık alanları, tarihi sokakları, Pictet de Rochemont gibi önemli heykelleri, kırık ve şanslı olarak nitelendirilen devasa sandalyeyi, sınıra en yakın evleri gezdirdiler.

Haberin devamını okumak için buraya tıklayınız.