Çalıkuşu Romanının Müzakeresi

Kültür ve medeniyetimizde eğitim anlayışının özünü yansıtan eserlerden seçilen Reşat Nuri GÜNTEKİN in Çalıkuşu romanı Türk Dili ve Edebiyatı zümresi tarafından müzakere edilmiştir.Bu müzakere sonucunda tespit edilen özgün düşünce içeren bölümler aşağıdaki gibi yorumlanmıştır.

ÇALIKUŞU ROMANININ MÜZAKERE EDİLMESİ, DEĞERLENDİRİLMESİ 

            Bir romanın yazıldığı döneme ve sonraki dönemlere etkisinin kalburüstü örneklerinden biri de Reşat Nuri Güntekin'in 1922 yılında kaleme aldığı Çalıkuşu romanıdır. Roman, döneminde her ne kadar sosyolojik bir eleştiri olarak karşımıza çıksa da ana kahramanı Feride'nin idealize edilmiş karakteri üzerinden değerlendirilmesine ihtiyaç vardır.

            Feride'nin hayata, akranları gibi oyun çağında bir çocuk olarak başlayamaşı kahramanımızın istikbaldeki mücadelesine ilişkin bir ipucudur.

            Yazarın dilinden karamanımız, Anadolu'nun ihmal edilişinin; onun yaşadığı zorlukların kurgusal bir gerçeklikte vücutbulmuş hali olarak karşımıza çıkar. Ana karakter Feride amiyane bir tabirle "şımarık" diyebileceğimiz bir kız çocuğunun aslında ülkesinin eğitimi ve modern yüzü için neler yapabileceğini göstermiştir.

            Bu romanda Reşat Nuri Güntekin kahramanlarını okurun huzuruna dramtik ve gerçekçi bir şekilde çıkarmıştır. Roman, döneminde eğitim öğretim hayatına o kadar etki etmiş ki basıldıktan kısa bir süre sonra o dönem Maarif Nezareti olarak bilinen Milli Eğitim Bakanlığı'na Anadolu'da öğretmenlik yapmak üzere yüzlerce müracaat yapılmıştır. Dönemin sosyokültürel özelliklerini, Anadolu'nun dumunu açıkça dile getiren bu eserden birçok sonuç çıkarılabilir. Bizim üzerinde durduğumuz konu ise daha çok bir öğrencinin -hem de şımarık diyebileceğimiz- birtakım sebeplerden dolayı İstanbul dışında bazı şehirlerde öğretmenlik mesleğini yapabilmesidir.

            Bu romanda bize; her bireyin aslında kazanılacak yönleri olduğu, umudun kesilmemesi gerektiği bir kez daha roman kahramanı Feride aracılığı ile hatırlatılmıştır. Bu ve benzeri örnekler dönemin gençlerine ve gelecek nesillere her zaman ışık olacaktır.

            Bu çalışmalarından dolayı Türk Dili ve Edebiyatı dersi zümre öğretmenlerimize teşekkür ederiz.

Haberin devamını okumak için buraya tıklayınız.