74. Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası (03 - 09 Ocak 2021)

Tüberküloz halen dünya genelinde ve ülkemizde önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmekte ve çoğunlukla ekonomik olarak üretken yaş grubundaki erişkinleri tutmaktadır. Tüberküloz basili hava yolu ile bulaşır. Basilin kaynağı, tedavi görmemiş veya düzenli tedavi görmeyen aktif akciğer ve gırtlak tüberkülozu olan hastalardır. Hasta insanlardan öksürme ve hapşırma ile ortama yayılan mikrobun solunum yolu ile alınması sonucu bulaşır. Tedavi ile basil sayısı çok kısa sürede azalır. Hastaların çoğunda ortalama 2-3 haftada bulaştırıcılık yok olur.

   Tüberküloz enfeksiyonu vücutta tüberküloz basilinin sessiz durduğu ve adeta hapsedildiği bir durumdur. Dünya nüfusunun yaklaşık dörtte biri tüberküloz basili ile enfektedir. Tüberküloz enfeksiyonu basilin vücuda girmesinden sonra 8-10 haftada tüberkülin deri testinin (TDT) pozitifleşmesi ile kendini gösterir. Verem mikrobu vücuda girdikten sonra yıllarca hastalık yapmadan akciğerlerde bekleyebilir, tüberküloz enfeksiyonu olan kişilerin yaklaşık %5-15'inde yaşamlarının bir döneminde tüberküloz hastalığı gelişme riski vardır; tüberküloz basiliyle karşılaşan insanların %90'ı ise hayatları süresince enfekte olarak kalır.

   Tüberküloz hastalığı; tüberkülozla ilgili klinik belirti ve bulguların ortaya çıktığı duruma denilir. Hastalığın gelişmesine yol açan, vücut direncini düşüren, bağışıklığı etkileyen hastalıklar ve etkenler vardır. HIV/AIDS vücut direncini en çok düşüren hastalıktır. Bunun dışında başta şeker hastalığı, kronik böbrek yetmezliği, bazı kanserler, silikoz, ilaç ve alkol bağımlılığı, tütün kullanımı olmak üzere bazı kronik hastalıklar, ideal vücut ağırlığının %90'ından daha az kiloda olması, bağışıklığı baskılayıcı tedavi uygulanması da vücut direncini düşürür. 5 yaşından küçüklerde vücut direnci düşük olduğundan hastalığa yakalanma riski fazladır. Tüberküloz hastalığı saç ve tırnak hariç tüm doku ve organları tutabilir, tuttuğu doku ve organa göre bulgu ve belirti gösterir, ancak en çok akciğerlerde görülür. Hastalığın tuttuğu diğer organlar arasında en sık görülenler; akciğer zarı, lenf bezleri, kemikler, böbrekler ve beyin zarlarıdır (menenjit).

   Tüberküloz hastalığının belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Genel yakınmalar:

  -Halsizlik,

  -İştahsızlık,

  -Kilo kaybı,

  -Çocuklarda kilo alamama,

  -Ateş,

  -Gece terlemesi vb. olabilir.

• Solunum sistemi yakınmaları: 2-3 haftadan fazla süren ve inatçı öksürük, balgam, öksürükle kan tükürme, göğüs-sırt-yan ağrısı, nefes darlığıdır.
• Gırtlak tüberkülozu ses kısıklığı yapabilir.
• Diğer organları tutan tüberküloz hastalığında ilgili organa ait bulgular olabilir (lenf bezlerinin şişmesi, idrarda kan görülmesi, eklemde şişlik vb.).
• İki- üç haftadan uzun süren ve özgül olmayan antibiyotik tedavisi almış olmasına rağmen klinik yanıt alınamayan öksürükte tüberküloz hastalığından şüphelenmek gerekir.

Haberin devamını okumak için buraya tıklayınız.